Konuyu Oyla:
  • Derecelendirme: 0/5 - 0 oy
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Kendi kendine geri dönüşen plastikler
#1
[Resim: large_article_son.jpg]Biyokütle türevli yenilenebilir polimerik malzeme sentezlendi. Ultraviyole (UV) ışık altında bozunması değerlendirilen bu yeni polimerik malzemenin, yapıtaşlarına tamamen ayrışarak polimerin yeniden sentezlenmesi için gerekli olan monemerlerinin geri kazılmasına olanak sağladığı gözlemlendi.

Plastikler, monomer adı verilen, basit yapıdaki moleküllü gruplardaki bağın koparılarak, polimer adı verilen uzun ve zincirli bir yapıya dönüştürülmesi ile elde edilen malzemelerdir. Karbon, hidrojen, oksijen ve azota ek olarak farklı organik ya da inorganik moleküller içerebilirler. Örneğin, etilen monomerinden oluşan polietilen (PE) en çok kullanılan plastiklerin başında gelir.

Plastik gibi sentetik polimerlerin ana hammaddesi petroldür. Fosil yakıtların hızla tükenmesi ve çevreye verdiği zarar, polimerlerin sentezinde kullanılabilecek alternatif kaynakların araştırılmasına neden olmaktadır. Sentetik polimerler aynı zamanda düşük çözünürlüklerinden dolayı geri dönüştürülmesi zor olan ve atık problemlerine neden olan malzemelerdir. Yakılarak imhaları tehlikeli gazların salınımına neden olabileceğinden, atıkları çoğunlukla düzenli depolama sahalarında depolanır. Düzenli atık depolama sahaları ise hem artan atık miktarlarına bağlı olarak arazi kullanımı açısından sorun yaratmakta, hem de toprağın ve yer altı sularının kirlenmesine yol açan sızıntılara veya gaz sıkışmasının neden olduğu patlamalara neden olabilmektedir. Tüm bu sebeplere ek olarak biyokütlenin ucuz, büyük oranda yenilenebilen ve bol bulunan bir malzeme olması, son 20 yıldır, biyokütleden (özellikle karbonhidratlardan) değerli kimyasallar elde edilmesine yönelik önemli bir çaba sarf edilmesinin önünü açtı.

Yapılan son çalışmalarda, UV-ışığa maruz kaldığında ayrışabilen yeni bir plastik çeşidi tasarlandı. Früktoz türevi molekülleri içeren bir çözelti ısıtılarak ışığı emen moleküllerden plastik elde edildi. Bu moleküller, 350 nanometre (nm) dalga boyundaki UV-ışığa maruz kaldıklarında ise uzun zincirlerinden koparak plastiğin ayrışmasını tetiklediler. 3 saat boyunca UV-ışığa maruz bırakılan bu yeni plastiğin berrak bir çözelti oluşturuncaya kadar ayrışması ise tamamen kendi çözünebilir yapı taşlarına dönüştüğünü göstermiş oldu.

Yeniden plastik üretimi için kullanılabilen bu yapı taşları tabir-i caiz ise bir taşla iki kuş vurarak hammadde ihtiyacını azaltırken oluşan atık miktarının da azalmasını sağlamaktadır. Bu yeni plastiğin daha gelişkin versiyonlarının elde edilmesi ve kullanımının yaygınlaşması için ise ışığı emen bileşenlerin kullanımının, plastiğin mukavemet ve dayanıklılık gibi performans özelliklerine etkisinin detaylı bir
şekilde araştırılması gerekiyor.

Kaynak: http://news.sciencemag.org/chemistry/201...les-itself

İlgili makale: Rajendran, v.d., 2014, Angewandte Chemie International Edition, DOI: 10.1002/anie.201408492
Bul
Cevapla



Hızlı Menü:


Konuyu Okuyanlar:
1 Ziyaretçi