27/03/2015, 20:03
DENEYİN ADI : EYLEMSİZLİK
DENEYİN AMACI :
Çıtanın Eylemsizliği :
Eylemsizliğin gerçekleştiği alanlara günlük hayattan örnekler verilmesinin sağlanması.
Asılı Kütlenin Eylemsizliği :
Eylemsizliğin durgun cisimler için de geçerli olduğunun gösterilmesi.
Yumurtanın Eylemsizliği :
Eylemsizliğin durgun cisimler için de geçerli olduğunun gösterilmesi.
KULLANILAN ARAÇ VE GEREÇLER :
Çıtanın Eylemsizliği :
1- İnce çıta (100 cm)
2- Kalın sopa
3- Cam bardak (2)
4- Toplu iğne (2)
Asılı Kütlenin Eylemsizliği :
1- Normal (çok sert olmayan) ip
2- İki adet çengelli, 250 gramlık kütle
3- Statif çubuk (20 cm)
4- Masa kıskacı (2)
5- Statif çubuk (60 cmx3)
6- Bağlama parçası (2)
Yumurtanın Eylemsizliği :
1- Pişmiş yumurta, birim kütleler veya su balonları (5)
2- Bardak (5)
3- Tepsi (1)
4- Tabak (1)
5- Alüminyum folyo rulosu (5)
Paranın Eylemsizliği :
1- Bozuk para
2- Bardak
3- Kare kağıtlar
4- Kağıttan küçük ağızlı bardak
Paraların Eylemsizliği :
1- Bozuk para (2 adet)
2- Su bardağı veya küçük pet şişe (2 adet)
3- 10 cm uzunluğunda kağıt şerit
DENEYİN YAPILIŞI :
Çıtanın Eylemsizliği :
1- İki masanın kenarlarına iki bardak yerleştirilir.
2- Bir çubuğun uçlarına iki toplu iğne batırılır.
3- Çubuklar toplu iğneler bardakların kenarına gelecek şekilde dengelenir.
4- Kuvvetli bir sopa ile çubuğun ortasına kuvvetlice vurulur.
Asılı Kütlenin Eylemsizliği :
1- Normal (çok sert olmayan) bir ipten üç eşit parça kesilir.
2- İki adet çengelli, 250 gramlık kütleler şekildeki gibi, hazırlanan iplerle asılır.
3- En alttaki ip boşta kalır ve çubuğun geçeceği düğüm yapılır.
4- En alttaki ipe yapılan düğüme geçirilen çubukla ip hızlıca aşağı doğru çekilir.
5- En alttaki ipe yapılan düğüme geçirilen çubukla ip yavaşça aşağı doğru çekilir.
DENEYİN ADI : EYLEMSİZLİK
Yumurtanın Eylemsizliği :
1- Bardağın içine su, üstüne de tabak konur ve tabağa vurulduğunda tabaktaki yumurtanın veya kütlenin düşmediği gözlenir.
2- Tabağın üstüne rulo konur ve rulonun üstüne yumurta veya kütle tabağa vurularak bardağa düşürülür.
3- Aynı anda beş bardağa su konur ve üstüne tepsi yerleştirilir.
4- Beş yumurta veya kütle tepsinin üstündeki ruloya yerleştirilir.
5- Tepsiye vurulduğunda kütlelerin aynı anda bardaklara düşmesi sağlanır.
Paranın Eylemsizliği :
1- Bardağın üstüne kağıt ve kağıdın üstüne su konur.
2- Kağıda alttan yukarı doğru vurularak paranın bardağın içine düşmediği gösterilir.
3- Kağıda yatay olarak vurulur ve kağıdın bardağın içine düşmesi gösterilir.
Paraların Eylemsizliği :
1- Kağıt şerit su bardaklarının veya plastik şişelerin üstüne konur ve arada 6-8 cm kalacak şekilde şerleştirilir.
2- Kağıt şeritin iki ucuna bozuk paralar yerleştirilir ve kağıda vurulduğunda paraların düşmeyip olduğu yerde kaldığı gözlenir.
DENEY DÜZENEĞİ :
Çıtanın Eylemsizliği :
Asılı Kütlenin Eylemsizliği :
Paranın Eylemsizliği :
TEORİK BİLGİ :
Çıtanın Eylemsizliği :
Çubuğa vurulmadan önce dengede duruyor. Vurma anında çubuk uygulanan kuvvete tepki gösterip yerinde durmak istediği için kırılıyor. Eğer söz dinleyip vurduğunuzda aşağı hareket edip bardakları devirseydi kırılmayacaktı.
Çubuğa yavaş vurursanız kırılmaz. Siz ne kadar hızlı etki ederseniz o da size o kadar büyük tepki gösterir. O zaman eylemsizlik aynı zamanda büyük etkilere büyük tepki de demek değimlidir?
DENEYİN ADI : EYLEMSİZLİK
Duran cisim durmasına, hareketli cisim hareketine devam eder. Bu gösteriyi bir seyirci grubu karşısında yapacaksanız, seyirciler yeterince uzakta durmalılar. Sizinde vurma esnasında gözlerinizi kapatmanız gerekir. Kırılan çubuktan etrafa saçılan parçacıklar göze gelebilir.
Asılı Kütlenin Eylemsizliği :
En aşağıdaki ip çekilirse en üstteki ipin kopması beklenir. Çünkü uygulanan kuvvet, iki kütlenin ağırlığı en üstteki ip tarafından dengelenir. Fakat en alttaki ip hızlıca aşağı doğru çekildiğinde en alttaki ip kopacaktır. Çünkü ip hızlı çekildiğinde uygulanan etkiye en alttaki kütle eylemsizlik olarak tepki verecektir. Yani en alttaki kütlenin çok hızlı aşağı hareket etmesi istendiğinde, ipe bağlı kütle durumunu korumak istediğinden (eylemsizlik) bir tavan gibi davranır ve alttaki ipin kopmasına neden olur.
Eğer ip yavaş yavaş çekilirse kütlenin tepkisi fazla olmayacak ve uygulanan kuvvet üstteki ipe ulaşacak ve en üstteki ip kopacaktır.
Eylemsizlik sadece cisimlerin bulundukları durumu korumak istemeleri değil aynı zamanda büyük etkilere büyük tepki vermeleridir.
DENEYİN AMACI :
Çıtanın Eylemsizliği :
Eylemsizliğin gerçekleştiği alanlara günlük hayattan örnekler verilmesinin sağlanması.
Asılı Kütlenin Eylemsizliği :
Eylemsizliğin durgun cisimler için de geçerli olduğunun gösterilmesi.
Yumurtanın Eylemsizliği :
Eylemsizliğin durgun cisimler için de geçerli olduğunun gösterilmesi.
KULLANILAN ARAÇ VE GEREÇLER :
Çıtanın Eylemsizliği :
1- İnce çıta (100 cm)
2- Kalın sopa
3- Cam bardak (2)
4- Toplu iğne (2)
Asılı Kütlenin Eylemsizliği :
1- Normal (çok sert olmayan) ip
2- İki adet çengelli, 250 gramlık kütle
3- Statif çubuk (20 cm)
4- Masa kıskacı (2)
5- Statif çubuk (60 cmx3)
6- Bağlama parçası (2)
Yumurtanın Eylemsizliği :
1- Pişmiş yumurta, birim kütleler veya su balonları (5)
2- Bardak (5)
3- Tepsi (1)
4- Tabak (1)
5- Alüminyum folyo rulosu (5)
Paranın Eylemsizliği :
1- Bozuk para
2- Bardak
3- Kare kağıtlar
4- Kağıttan küçük ağızlı bardak
Paraların Eylemsizliği :
1- Bozuk para (2 adet)
2- Su bardağı veya küçük pet şişe (2 adet)
3- 10 cm uzunluğunda kağıt şerit
DENEYİN YAPILIŞI :
Çıtanın Eylemsizliği :
1- İki masanın kenarlarına iki bardak yerleştirilir.
2- Bir çubuğun uçlarına iki toplu iğne batırılır.
3- Çubuklar toplu iğneler bardakların kenarına gelecek şekilde dengelenir.
4- Kuvvetli bir sopa ile çubuğun ortasına kuvvetlice vurulur.
Asılı Kütlenin Eylemsizliği :
1- Normal (çok sert olmayan) bir ipten üç eşit parça kesilir.
2- İki adet çengelli, 250 gramlık kütleler şekildeki gibi, hazırlanan iplerle asılır.
3- En alttaki ip boşta kalır ve çubuğun geçeceği düğüm yapılır.
4- En alttaki ipe yapılan düğüme geçirilen çubukla ip hızlıca aşağı doğru çekilir.
5- En alttaki ipe yapılan düğüme geçirilen çubukla ip yavaşça aşağı doğru çekilir.
DENEYİN ADI : EYLEMSİZLİK
Yumurtanın Eylemsizliği :
1- Bardağın içine su, üstüne de tabak konur ve tabağa vurulduğunda tabaktaki yumurtanın veya kütlenin düşmediği gözlenir.
2- Tabağın üstüne rulo konur ve rulonun üstüne yumurta veya kütle tabağa vurularak bardağa düşürülür.
3- Aynı anda beş bardağa su konur ve üstüne tepsi yerleştirilir.
4- Beş yumurta veya kütle tepsinin üstündeki ruloya yerleştirilir.
5- Tepsiye vurulduğunda kütlelerin aynı anda bardaklara düşmesi sağlanır.
Paranın Eylemsizliği :
1- Bardağın üstüne kağıt ve kağıdın üstüne su konur.
2- Kağıda alttan yukarı doğru vurularak paranın bardağın içine düşmediği gösterilir.
3- Kağıda yatay olarak vurulur ve kağıdın bardağın içine düşmesi gösterilir.
Paraların Eylemsizliği :
1- Kağıt şerit su bardaklarının veya plastik şişelerin üstüne konur ve arada 6-8 cm kalacak şekilde şerleştirilir.
2- Kağıt şeritin iki ucuna bozuk paralar yerleştirilir ve kağıda vurulduğunda paraların düşmeyip olduğu yerde kaldığı gözlenir.
DENEY DÜZENEĞİ :
Çıtanın Eylemsizliği :
Asılı Kütlenin Eylemsizliği :
Paranın Eylemsizliği :
TEORİK BİLGİ :
Çıtanın Eylemsizliği :
Çubuğa vurulmadan önce dengede duruyor. Vurma anında çubuk uygulanan kuvvete tepki gösterip yerinde durmak istediği için kırılıyor. Eğer söz dinleyip vurduğunuzda aşağı hareket edip bardakları devirseydi kırılmayacaktı.
Çubuğa yavaş vurursanız kırılmaz. Siz ne kadar hızlı etki ederseniz o da size o kadar büyük tepki gösterir. O zaman eylemsizlik aynı zamanda büyük etkilere büyük tepki de demek değimlidir?
DENEYİN ADI : EYLEMSİZLİK
Duran cisim durmasına, hareketli cisim hareketine devam eder. Bu gösteriyi bir seyirci grubu karşısında yapacaksanız, seyirciler yeterince uzakta durmalılar. Sizinde vurma esnasında gözlerinizi kapatmanız gerekir. Kırılan çubuktan etrafa saçılan parçacıklar göze gelebilir.
Asılı Kütlenin Eylemsizliği :
En aşağıdaki ip çekilirse en üstteki ipin kopması beklenir. Çünkü uygulanan kuvvet, iki kütlenin ağırlığı en üstteki ip tarafından dengelenir. Fakat en alttaki ip hızlıca aşağı doğru çekildiğinde en alttaki ip kopacaktır. Çünkü ip hızlı çekildiğinde uygulanan etkiye en alttaki kütle eylemsizlik olarak tepki verecektir. Yani en alttaki kütlenin çok hızlı aşağı hareket etmesi istendiğinde, ipe bağlı kütle durumunu korumak istediğinden (eylemsizlik) bir tavan gibi davranır ve alttaki ipin kopmasına neden olur.
Eğer ip yavaş yavaş çekilirse kütlenin tepkisi fazla olmayacak ve uygulanan kuvvet üstteki ipe ulaşacak ve en üstteki ip kopacaktır.
Eylemsizlik sadece cisimlerin bulundukları durumu korumak istemeleri değil aynı zamanda büyük etkilere büyük tepki vermeleridir.