FenHane - Fen Bilimleri Dersi Paylaşım Forumu

Tam Versiyon: makara ve palanga deneyi
Şu anda arşiv modunu görüntülemektesiniz. Tam versiyonu görüntülemek için buraya tıklayınız.
DENEYİN ADI : AZ YORULDUM ÇOK ÇIKTIM

DENEYİN AMACI :
Makaralar ve Palangalar :
Makara sistemlerinin oluşturulmasının ve makara çiftinin sağlayacağı kolaylığın kavratılmasının sağlanması.

Sandalye İle Kendini Çekme :
Basit makinelerin farklı uygulamalarının gösterilmesinin sağlanması.

KULLANILAN ARAÇ VE GEREÇLER :
Makaralar ve Palangalar :
1- Makara askı sistemi
2- Statif Çubuk
3- Hareketli ve sabit makara
4- Palangalar
5- Dinamometre (4)
6- İplik
7- Makas
8- Palangalar
9- Bunzen kıskacı
10- Yarıklı ağırlık takımı
11- Masa kıskacı

Sandalye İle Kendini Çekme :
1- Kalın ip
2- Sandalye, tabure veya tahta oturak
3- Kalın tahta
4- Kancalı kasnak (10)
5- Minder
6- Halka (10 cm çaplı)

DENEYİN YAPILIŞI :
Makaralar ve Palangalar :
1- Dinamometrenin kullanılacak konumda (yatay, aşağı veya yukarı) sıfır ayarı yapılır.
2- Makaralar şekilde görüldüğü gibi ip yardımıyla statif çubuğun üst ucuna tutturulur.
3- Uygun uzunlukta ip kesilerek makaradan geçirilir. İpin ucuna dinamometre takılarak yük ve kuvvet değerleri ölçülür.
4- Bulunan sonuçlar değerlendirilir.
5- Palanga düzenekleri sırayla kurulur.
6- Yük miktarı her seferinde değiştirilip kuvvet belirlenir. Bulunan sonuçlar değerlendirilir.
7- Metre yardımıyla yük ve kuvvetin aldığı yol ölçülür. Bulunan sonuçlar değerlendirilir.

Sandalye İle Kendini Çekme :
1- Şekildeki makara sistemi kurulur.
2- Sandalyeyi taşıyacak ip sağlam bir halkaya bağlanır.
3- Sandalyenin dört bacağından ip geçirilir ve iplerin oturan kişiyi rahatsız etmemesi için 50x50 cm boyutlarında tahta kullanılarak dört ip tahtanın dört köşesinden açılan delikten geçirilerek halkaya bağlanır.
4- Makaralardan biri yere sabitlenerek oturan kişinin ipi kolay çekmesi sağlanır.
5- Makara sistemi basket potasına veya kalın tahtadan yapılan askı düzeneğine asılır ve sandalyenin altına minder yerleştirilir.




DENEYİN ADI : AZ YORULDUM ÇOK ÇIKTIM

Sandalye İle Kendini Çekme :

TEORİK BİLGİ :
Makaralar ve Palangalar :
Hareketli makaralarda kuvvet, yükün yarısına eşittir. Sabit makarada ise kuvvetten herhangi bir kazanç yoktur. O halde bu karışık makara sisteminde Kuvvet = Yük/ 2 olacaktır. Bu sistemde sabit makaranın faydası; kuvvetin yönünü aşağıya doğru değiştirmektir.
Palangalarda kullanılan makara sayısı ve kuvvetin uygulanış yönü kuvvet kazancını etkiler. Makara sayısı arttıkça kuvvet kazancı da artar.( Kuvvet = Yük / Yükü çeken ip sayısı )
Palangalarda kuvvetten kaç kat kazanç sağlanırsa, yoldan da o kadar kaybedilir.
Bu sonuçlara göre palangalarda işçe bir kazanç yoktur. Kuvvetin yaptığı iş, yükün kazandığı enerjiye eşittir.
Hareketli makaralar; yükle birlikte hareket eden, hem iş yapma kolaylığı, hem de kuvvet kazancı sağlayan basit makinelerdir. Hareketli makarada ipler paralel olmak şartıyla;
Kuvvet = Yük / 2 ‘dir.
Hareketli makaralarda kuvvetten kazanç olmasına karşın , yoldan iki kat kayıp vardır. Yani yükü 1 metre yukarı kaldırmak için kuvvet 2 metre yol almalıdır.
Hareketli makaraya uygulanan kuvvetin yönü yukarı doğrudur. Yukarı doğru kuvveti zor uygularız. Onun için, aşağıdaki şekil gibi makara çifti yaparak kuvvetin yönünü istediğimiz şekilde değiştirebiliriz.
Makara çifti; yükün yarısına eşittir ve aşağıya doğru uygulayacağımız bir kuvvetle, yükü yukarıya doğru çıkarmamızı sağlar.
Sabit ve hareketli makaraların bir arada kullanılmasıyla oluşturulan sisteme “palanga” denir.
Sistemde; Kuvvet = yük / yükü çeken ip sayısı
Kuvvet aşağıya doğru uygulanıyorsa; Kuvvet = Yük / Makara sayısı olur.