24/03/2015, 19:21
DENEYİN ADI : DENGE
DENEYİN AMACI :
Kütle merkezinin kavratılmasının sağlanması.
KULLANILAN ARAÇ VE GEREÇLER :
Çatal ve Kaşığın Dengesi–1 :
1- Kaşık
2- Çatal
3- Su veya büyük kola bardağı veya kavanoz
4- Kibrit veya kürdan
Çatal ve Kaşığın Dengesi–2 :
1- Pet şişe (500 mL) (2 Adet)
2- Kum
3- Mangal çöpü
4- Kürdan
5- Kibrit
Bıçak Sırtında :
1- Soda şişesi veya bardak (3)
2- Su
3- Meyve veya tereyağı bıçağı (Özdeş–3 Adet)
4- Su
5- Bardak
Eğik Tahta ve Şişenin Dengesi :
1- 1 litrelik cam şişe (2 adet)
2- 1x10x30 cm boyutlarında tahta veya kalın su borusu (50 cm) (2 adet)
3- Alüminyum folyo
4- Alçı
Çivilerin Dengesi :
1- 12 adet büyük çivi veya vida (mıh)
2- 2x5x10 cm boyutlarında tahta takoz
Kibritlerin Dengesi :
1- 3 adet kibrit
2- İp
3- 1 litrelik pet şişe
4- Su
Hareketli Kibritler :
1- Kibrit
DENEYİN YAPILIŞI :
Çatal ve Kaşığın Dengesi–1 :
1- Önce çatal ile kaşık birbirine geçirilir.
2- İkisinin arasına kibrit çöpü veya kürdan yerleştirilir. Hazırlanan düzenek bir su bardağının kenarına kürdan ile konur.
3- Kibrit veya kürdan yakılır.
4- Sistemin dengesinde herhangi bozulma olmaz. Kibrit bardağın ucuna kadar yanar ve tam burada yanma olayı biter.
5- Kürdan bir yere sabitlendikten sonra çatal ve kaşığı tutan kürdan dik duran kürdanın ucuna konarak ta denge sağlanabilir.
Çatal ve Kaşığın Dengesi–2 :
1- Pipetlerin içine kum doldurularak ağırlık kazandırılır.
2- Pipet kapağı delinerek mangal çöpü geçirilir ve sağlamlaştırılır. Çöpün ucunun kuma girmesi sağlanır.
3- Çöpün diğer ucuna kürdan denk getirilir.
4- İki çatal birbirine geçirilir ve kürdanın ucuna yerleştirilerek dengede kalması sağlanır.
DENEYİN ADI : DENGE
Bıçak Sırtında :
1- Birbirine eşit mesafede üş şişe veya bardak yerleştirilir. Ağırlık kazanması için bardaklara veya şişelere su doldurulur.
2- Birbirlerine bıçakların ulaşma mesafesinde yerleştirilir.
3- Bir bıçak, diğer bıçağın kolu üstüne gelecek şekilde iç içe yerleştirilir.
4- Bıçak sapı şişelerin ağzına gelir.
5- Bıçakların kesiştiği yere bardak konur ve içine su dökülerek dengede kalması sağlanır.
Eğik Tahta ve Şişenin Dengesi :
1- Tahtaya, cam şişenin boyun kısmı geçecek büyüklükte delik açılır.
2- Cam şişenin içine alçı dökülerek ağırlık merkezi değiştirilir.
3- Şişe delikten geçirilir ve tahta eğimli hale getirilerek denge sağlanır.
Çivilerin Dengesi :
1- Çivilerden biri yatay olarak yerleştirilir ve diğer çivilerin baş kısımları bu çiviye karşılıklı olarak yerleştirilir.
2- 11. çivi bütün çivilerin üstüne yerleştirilir.
3- 12. çivi takoza çakılır ve sistem çakılan çivi üzerine konup denge sağlanır.
Kibritlerin Dengesi :
1- Şişenin 1/3 ü su ile doldurulur.
2- Şişenin boynuna ip bağlanır ve halka şeklinde yapılan ipin bir ucuna, yukarı doğru kibrit gerilir.
3- Kibritlerden biri masanın kenarına yarısı dışarıda kalacak şekilde yerleştirilir ve üçüncü kibrit ile dengelenir.
Hareketli Kibritler :
1- Kibritler balık sırtı şeklinde dizilir ve en sondaki kibrite basıldığında ilk kibritin hareketi gözlenir.
DENEY DÜZENEĞİ :
Çatal ve Kaşığın Dengesi–1 :
Çatal ve Kaşığın Dengesi–2 :
Bıçak Sırtında :
Hareketli Kibritler :
DENEYİN ADI : DENGE
TEORİK BİLGİ :
Çatal ve Kaşığın Dengesi :
Çatal ve kaşığın tek noktadan dengede kalmasının nedeni çatal ve kaşıktan oluşan sistemin kütle merkezi kibritin bardağa değdiği nokta olmasıdır. Bir cisim kütle merkezinden asılırsa dengede kalır.
Yanan kibrit neden tamamen yanmıyor. Bunun nedeni kibrit yanıp bardağa yaklaştıkça ısı bardak tarafından alınıyor ve kibrit kendiliğinden sönüyor.
(Gagası üzerinde durabilen kuşların çalışma prensibi ile aynı prensipte çalışır.).
Bıçak Sırtında :
Tereyağı bıçakları iç içe örgü oluşturacak şekilde dizilir. Bıçaklar birbirinin üstüne giderken diğer bıçak onların altına girer. Basınç üç bıçağa uygulandığında azalır ve bıçakların dengede kalması sağlanır.
DENEYİN AMACI :
Kütle merkezinin kavratılmasının sağlanması.
KULLANILAN ARAÇ VE GEREÇLER :
Çatal ve Kaşığın Dengesi–1 :
1- Kaşık
2- Çatal
3- Su veya büyük kola bardağı veya kavanoz
4- Kibrit veya kürdan
Çatal ve Kaşığın Dengesi–2 :
1- Pet şişe (500 mL) (2 Adet)
2- Kum
3- Mangal çöpü
4- Kürdan
5- Kibrit
Bıçak Sırtında :
1- Soda şişesi veya bardak (3)
2- Su
3- Meyve veya tereyağı bıçağı (Özdeş–3 Adet)
4- Su
5- Bardak
Eğik Tahta ve Şişenin Dengesi :
1- 1 litrelik cam şişe (2 adet)
2- 1x10x30 cm boyutlarında tahta veya kalın su borusu (50 cm) (2 adet)
3- Alüminyum folyo
4- Alçı
Çivilerin Dengesi :
1- 12 adet büyük çivi veya vida (mıh)
2- 2x5x10 cm boyutlarında tahta takoz
Kibritlerin Dengesi :
1- 3 adet kibrit
2- İp
3- 1 litrelik pet şişe
4- Su
Hareketli Kibritler :
1- Kibrit
DENEYİN YAPILIŞI :
Çatal ve Kaşığın Dengesi–1 :
1- Önce çatal ile kaşık birbirine geçirilir.
2- İkisinin arasına kibrit çöpü veya kürdan yerleştirilir. Hazırlanan düzenek bir su bardağının kenarına kürdan ile konur.
3- Kibrit veya kürdan yakılır.
4- Sistemin dengesinde herhangi bozulma olmaz. Kibrit bardağın ucuna kadar yanar ve tam burada yanma olayı biter.
5- Kürdan bir yere sabitlendikten sonra çatal ve kaşığı tutan kürdan dik duran kürdanın ucuna konarak ta denge sağlanabilir.
Çatal ve Kaşığın Dengesi–2 :
1- Pipetlerin içine kum doldurularak ağırlık kazandırılır.
2- Pipet kapağı delinerek mangal çöpü geçirilir ve sağlamlaştırılır. Çöpün ucunun kuma girmesi sağlanır.
3- Çöpün diğer ucuna kürdan denk getirilir.
4- İki çatal birbirine geçirilir ve kürdanın ucuna yerleştirilerek dengede kalması sağlanır.
DENEYİN ADI : DENGE
Bıçak Sırtında :
1- Birbirine eşit mesafede üş şişe veya bardak yerleştirilir. Ağırlık kazanması için bardaklara veya şişelere su doldurulur.
2- Birbirlerine bıçakların ulaşma mesafesinde yerleştirilir.
3- Bir bıçak, diğer bıçağın kolu üstüne gelecek şekilde iç içe yerleştirilir.
4- Bıçak sapı şişelerin ağzına gelir.
5- Bıçakların kesiştiği yere bardak konur ve içine su dökülerek dengede kalması sağlanır.
Eğik Tahta ve Şişenin Dengesi :
1- Tahtaya, cam şişenin boyun kısmı geçecek büyüklükte delik açılır.
2- Cam şişenin içine alçı dökülerek ağırlık merkezi değiştirilir.
3- Şişe delikten geçirilir ve tahta eğimli hale getirilerek denge sağlanır.
Çivilerin Dengesi :
1- Çivilerden biri yatay olarak yerleştirilir ve diğer çivilerin baş kısımları bu çiviye karşılıklı olarak yerleştirilir.
2- 11. çivi bütün çivilerin üstüne yerleştirilir.
3- 12. çivi takoza çakılır ve sistem çakılan çivi üzerine konup denge sağlanır.
Kibritlerin Dengesi :
1- Şişenin 1/3 ü su ile doldurulur.
2- Şişenin boynuna ip bağlanır ve halka şeklinde yapılan ipin bir ucuna, yukarı doğru kibrit gerilir.
3- Kibritlerden biri masanın kenarına yarısı dışarıda kalacak şekilde yerleştirilir ve üçüncü kibrit ile dengelenir.
Hareketli Kibritler :
1- Kibritler balık sırtı şeklinde dizilir ve en sondaki kibrite basıldığında ilk kibritin hareketi gözlenir.
DENEY DÜZENEĞİ :
Çatal ve Kaşığın Dengesi–1 :
Çatal ve Kaşığın Dengesi–2 :
Bıçak Sırtında :
Hareketli Kibritler :
DENEYİN ADI : DENGE
TEORİK BİLGİ :
Çatal ve Kaşığın Dengesi :
Çatal ve kaşığın tek noktadan dengede kalmasının nedeni çatal ve kaşıktan oluşan sistemin kütle merkezi kibritin bardağa değdiği nokta olmasıdır. Bir cisim kütle merkezinden asılırsa dengede kalır.
Yanan kibrit neden tamamen yanmıyor. Bunun nedeni kibrit yanıp bardağa yaklaştıkça ısı bardak tarafından alınıyor ve kibrit kendiliğinden sönüyor.
(Gagası üzerinde durabilen kuşların çalışma prensibi ile aynı prensipte çalışır.).
Bıçak Sırtında :
Tereyağı bıçakları iç içe örgü oluşturacak şekilde dizilir. Bıçaklar birbirinin üstüne giderken diğer bıçak onların altına girer. Basınç üç bıçağa uygulandığında azalır ve bıçakların dengede kalması sağlanır.