FenHane - Fen Bilimleri Dersi Paylaşım Forumu

Tam Versiyon: soba zehirlenmesini önleyici proje örneği
Şu anda arşiv modunu görüntülemektesiniz. Tam versiyonu görüntülemek için buraya tıklayınız.
Özellikle kış mevsimlerinde soba zehirlenmeleri (karbon monoksit
zehirlenmesi) sonucu büyük aile facialarının yaşandığını yazılı ve
görsel basından duyarız veya görürüz. Ayrıca istenmeyen kokulara
maruz kaldığımız zamanlar olur. Halk arasında soba zehirlenmesi
olarak bilinen zehirlenmenin aslı karbon monoksit zehirlenmesidir.
Solunum yolu ile kana karışan karbon monoksit, damarlarımızda
dolaşan kana geçerek hayati şartların yerine getirilmesini sağlayan
ve oksijen taşıyıcısı olan hemoglobinin merkezinde bulunan demir
iyonunu ile demir karbon momoksit bileşiği oluşturmaktadır.
Böylece oksi hemoglobin(O2-Hb) yerine karboksihemoglobin(COHb)
oluşur ve bu durumda hem yapısı oksijen taşıma görevini
yerine getirememektedir ve ölümlere sebep olmaktadır.
Soba zehirlenmesi olarak bilinen karbonmonoksit zehirlenmesini
engellemek amacı bir düzenek planlandı. Evlerde kurulan sobaya
bağlanacak bu düzenek iki kısımdan ibarettir. Birinci kısımda suda
çözünmüş FeCl3 çözeltisi mevcuttur. İkinci kısımda ise FeCl3 klorür
çözeltisi emdirildikten sonra kurutulan cam pamuğunun aralarına
aktif kömür doldurmak sureti ile hazırlanan bir bölümden ibarettir.
Sobanın bağlandığı bacadan geri gelen gazların bu düzenekten
geçmesi halinde ortamda bulunacak karbonmonoksitin Fe+3
iyonları ile büyük oranda karbonmonoksit bileşiği oluşturacaktır.
Ayrıca FeCl3 çözeltisinden geçen gazların tekrar ikinci bölümde
bulunan FeCl3 klorür çözeltisi emdirildikten sonra kurutulan cam
pamuğunun aralarına yerleştirilmiş aktif karbon ortamından
geçirilmek sureti ile iki kademeli bir CO gazı tutma düzeneği
oluşturulmuştur. Böylece iki kademeli bir gaz tutuma düzeneği
sayesinde büyük oranda soba zehirlenmesinin önüne geçilecektir.